In veel landen vindt de overheid het belangrijk dat mensen na hun gevangenisstraf goed terugkeren in de maatschappij. Dan is de kans kleiner dat ze opnieuw in de fout gaan. Maar als je in het buitenland vastzit, is een goede terugkeer in de maatschappij moeilijker. Daarom is het mogelijk uw straf uit te zitten in uw eigen land. Dat heet strafoverdracht. Er zijn twee wetten voor internationale strafoverdracht: WETS (voor landen in de Europese Unie) en WOTS (voor andere landen).
Wet overdracht tenuitvoerlegging strafvonnissen (WOTS)
Zit u in een land buiten de EU in de gevangenis? Dan kunt u uw straf in een Nederlandse gevangenis uitzitten. Nederland heeft hiervoor met 60 landen een internationaal overbrengingsverdrag gesloten (Verdrag Overbrenging Gevonniste Personen).
U moet zelf een verzoek indienen om uw straf in Nederland uit te zitten. Dat moet meestal bij de directie van de gevangenis. U kunt ook uw advocaat vragen u hiermee te helpen. Iemand komt niet zomaar in aanmerking voor strafoverdracht met de WOTS. Er gelden voorwaarden. U en het land waar u bent veroordeeld, moeten aan alle zeven voorwaarden voldoen. Anders komt u niet in aanmerking voor strafoverdracht met de WOTS.
1. Binding met Nederland; u bent Nederlander, u woont en werkt of studeert in Nederland en u heeft familie hier. Bent u
geen Nederlandse, maar heeft u wel een verblijfsvergunning voor Nederland? U dient dan wel in Nederland te wonen en
te werken en u heeft familie hier. De IND moet niet de voornemens hebben om uw verblijfsvergunning in te trekken, omdat
u in het buitenland veroordeelt bent.
2. Nog voldoende straf; een goede terug keer in de maatschappij is de doel van deze wet. Daar is tijd voor nodig. Daarom dient
er nog voldoende straf over te zijn op het moment dat u in Nederland aankomt.
3. Rechtszaak klaar; uw strafprocedure is afgerond en u kunt niet meer in hoger beroep gaan.
4. Gevangenisstraf; u bent veroordeeld tot een gevangenisstraf of een vrijheidsbenemende maatregel.
5. Ook in Nederland strafbaar; u bent veroordeeld voor iets wat in Nederland ook strafbaar is.
6. Beide landen akkoord; het land waar u veroordeeld bent en Nederland zijn allebei akkoord met de strafoverdracht. Het
land van veroordeling is niet verplicht de straf over te dragen en Nederland is niet verplicht de straf over te nemen.
7. Zelf verzoek indienen; u moet zelf vragen naar een strafoverdracht naar uw land. Dit kunt u doen bij de directie van
de gevangenis of bij Internationale overdracht strafvonnissen(IOS).
Bij strafoverdracht met de WOTS zijn er twee mogelijkheden; omzetting of voortzetting van de straf Omzetting betekent dat Nederland uw straf aanpast aan de straf die u in Nederland zou hebben gekregen. De Nederlandse Officier van Justitie bepaalt de strafeis en de rechter beslist uiteindelijk welke straf u krijgt. Voortzetting van de straf die u in het buitenland kreeg, blijft in Nederland hetzelfde. Een procedure duurt ongeveer tussen de zes en twintig maanden.
Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging vrijheidsbenemende en voorwaardelijke sancties (WETS)
Heeft u een gevangenisstraf binnen de Europese Unie gekregen? Ook dan kunt u uw straf in Nederland uitzitten. De werkwijze hiervoor is vastgelegd in de WETS. De WETS gaat over strafoverdracht tussen Nederland en landen in de Europese Unie. De WETS is in Nederland ingevoerd op 1 november 2012. In de wet staan de nieuwe Europese afspraken over strafoverdracht. U kunt alleen gebruik maken van de WETS als het land waar u bent veroordeeld ook een eigen, nationale wet heeft met de
nieuwe Europese regels voor strafoverdracht.
Voor strafoverdracht met de WETS gelden voorwaarden. Het zijn in totaal acht voorwaarden. U en het land waar u bent veroordeeld moeten aan alle acht voorwaarden voldoen. Anders komt u niet in aanmerking voor strafoverdracht met de WETS.
1. Binding met Nederland; u bent Nederlander, u woont en werkt of studeert in Nederland en u heeft familie hier. Bent u
geen Nederlandse, maar heeft u wel een verblijfsvergunning voor Nederland? U dient dan wel in Nederland te wonen en
te werken en u heeft familie hier. De IND moet niet de voornemens hebben om uw verblijfsvergunning in te trekken, omdat
u in het buitenland veroordeelt bent.
2. Nog voldoende straf; een goede terug keer in de maatschappij is de doel van deze wet. Daar is tijd voor nodig. Daarom dient
er nog voldoende straf over te zijn op het moment dat u in Nederland aankomt.
3. Rechtszaak klaar; uw strafprocedure is afgerond en u kunt niet meer in hoger beroep gaan.
4. Gevangenisstraf; u bent veroordeeld tot een gevangenisstraf of een vrijheidsbenemende maatregel.
5. Ook in Nederland strafbaar; u bent veroordeeld voor iets wat in Nederland ook strafbaar is.
6. Beide landen akkoord; het land waar u veroordeeld bent en Nederland zijn allebei akkoord met de strafoverdracht. Het
land van veroordeling is niet verplicht de straf over te dragen en Nederland is niet verplicht de straf over te nemen.
7. Vonnis: op of na 5 december 2011; De WETS geldt alleen als het vonnis op of na 5 december 2011 onherroepelijk is geworden.
Onherroepelijk betekent dat de rechtszaak klaar is en dat u niet meer in hoger beroep kunt gaan. Indien uw vonnis voor
5 december 2011 onherroepelijk is geworden, dan geldt voor u niet de WETS maar de WOTS.
8. Het land waar u vastzit, moet ook een eigen, nationale wet hebben met de nieuwe Europese regels voor strafrechtoverdracht.
Bij de WETS wordt uw straf voortgezet, tenzij de maximumstraf in Nederland lager is. Nederland en het land waar u vast zit
moeten binnen 90 dagen een besluit hebben genomen over de strafoverdracht. Deze 90 dagen gaan in op de dag dat Nederland
de aanvraag ontvangt. Die aanvraag heet: certificaat. De tijd die nodig is om het certificaat
compleet te maken, op te sturen en te controleren, zit er dus niet bij in. Dat kan in de praktijk betekenen dat de hele procedure
langer duurt. Gaat de strafoverdracht door? Dan moet het land waar u vastzit ervoor zorgen dat u binnen 30 dagen naar
Nederland wordt gebracht. In bijzondere situaties kan dit iets langer duren. De 30 dagen gaan in op de dag dat Nederland instemt met de strafoverdracht.